Θεσσαλονίκη: Ο ομαδικός τάφος θυμάτων του εμφυλίου που ξυπνά μνήμες – «Ποτέ ξανά» (photos)

3 hours ago

Το σκοτεινό παρελθόν της Ελλάδας και τις πονεμένες μνήμες του εμφυλίου φέρνει ξανά στην επιφάνεια η ανακάλυψη ενός ομαδικού τάφου στη Θεσσαλονίκη.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Associated Press, ο ομαδικός τάφος ανακαλύφθηκε τυχαία κατά τη διάρκεια εργασιών για να τοποθετηθούν παγκάκια στο Πάρκο Εθνικής Αντίστασης στις Συκιές, δίπλα στο Γεντί Κουλέ, πρώην φυλακή βασανιστηρίων και εκτελέσεων κατά την περίοδο του εμφυλίου, όταν η μπουλντόζα έπεσε πάνω σε ένα ανθρώπινο κρανίο. Εν τέλει, αποκαλύφθηκαν οστά από 33 σορούς στο σημείο. “Βρήκαμε πολλές σφαίρες στα κεφάλια, στα κρανία”, δήλωσε ο επιβλέπων μηχανικός Χάρης Χαρισμιάδης στο AP.

Μετά την ανακάλυψη του ομαδικού τάφου, σύμφωνα με τον δήμαρχο Νεάπολης-Συκεών Σίμο Δανιηλίδη, αρκετοί απόγονοι ανθρώπων που εκτελέστηκαν στο Γεντί Κουλέ έχουν επισκεφθεί το σημείο για να αφήσουν λουλούδια και έχουν ζητήσει από τις αρχές να πραγματοποιήσουν τεστ DNA για να μπορέσουν να ταυτοποιήσουν τα απομεινάρια των παππούδων τους. Σύμφωνα με ιστορικούς, έως και 400 άνθρωποι εκτελέστηκαν στο Γεντί Κουλέ από το 1946 έως το 1949. Τα περισσότερα θύματα ήταν νεαρής ηλικίας – μάλιστα, δύο 17χρονες, η Ευπραξία Νικολαΐδου και η Εύα Κουρουζίδου, εκτελέστηκαν φορώντας τις σχολικές ποδιές τους.

Ένας από αυτούς ήταν ο 19χρονος Αγάπιος Σαχίνης, που εκτελέστηκε από τις κυβερνητικές δυνάμεις αφού αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση με την οποία απαρνούνταν τις πολιτικές του πεποιθήσεις. “Αυτά δεν είναι απλά ζητήματα”, είπε ο συνονόματος ανιψιός του κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης στο σημείο. “Έχουν να κάνουν με το να κουβαλάς μέσα σου όχι μόνο θάρρος, αλλά και αξίες και αξιοπρέπεια που δεν θα συμβιβάσεις — ούτε καν για να σώσεις τη ζωή σου”, πρόσθεσε ο 78χρονος, προσθέτοντας πως, αν ταυτοποιηθούν τα λείψανα του θείου του, θα τα αποτεφρώσει και θα κρατήσει τις στάχτες στο σπίτι του: “Θέλω τον Αγάπιο κοντά μου, τουλάχιστον όσο είμαι ζωντανός”, εξήγησε.

Ήδη ο δήμαρχος της περιοχής έχει δώσει εντολή να επεκταθούν οι έρευνες και σε άλλα σημεία του πάρκου μέσα στις επόμενες εβδομάδες, μήπως και βρεθούν και άλλα οστά. “Πρέπει να στείλουμε ένα μήνυμα: Ποτέ ξανά”, ξεκαθαρίζει.

“Πολλοί Έλληνες εξακολουθούν να βρίσκουν πιο εύκολο να προσπεράσουν τα φαντάσματα της χώρας παρά να τα αντιμετωπίσουν”

Όπως παρατηρεί με νόημα το Associated Press, “οι πολιτικοί στην Ελλάδα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν εξαιρετικά επιφυλακτική γλώσσα όταν αναφέρονται στο παρελθόν και η ανακάλυψη της Θεσσαλονίκης αντιμετωπίστηκε με συγκρατημένη δημόσια αντίδραση. Δεν έχει υπάρξει άμεση αναφορά στο εύρημα από την κεντροδεξιά κυβέρνηση της χώρας – μια υπενθύμιση ότι πολλοί Έλληνες εξακολουθούν να βρίσκουν πιο εύκολο να προσπεράσουν τα φαντάσματα της χώρας παρά να τα αντιμετωπίσουν”.

Όπως άλλωστε επισημαίνεται σε άλλο σημείο του ρεπορτάζ: “Χαραγμένο στα πρόσφατα ανασκαμμένα οστά στη Θεσσαλονίκη είναι ένα εγχειρίδιο που συνέχισε να παράγει δεκαετίες καταστολής, κοινωνικών διαιρέσεων και περισσότερους ανώνυμους τάφους στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Οι κυβερνήσεις που αργότερα αντιμετώπισαν τις καταχρήσεις και τις φρικαλεότητες της εποχής του Ψυχρού Πολέμου αντιμετώπισαν μια οδυνηρή επιλογή: Να αποκαλύψουν το παρελθόν – όπως επιχειρήθηκε με ερευνητικές επιτροπές στην Ανατολική Ευρώπη και σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής – ή να το καταστείλουν από φόβο μήπως υπάρξει νέος διχασμός”.

Δείτε φωτογραφίες: