«Μην το βάλετε στα φαγητά σας»: Ανακαλείται πασίγνωστο μπαχαρικό – Είναι μολυσμένο με φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα
Σε κατάσταση αυξημένης επιτήρησης τίθενται οι υγειονομικές αρχές 10 ευρωπαϊκών χωρών, έπειτα από ειδοποίηση που εστάλη μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές (RASFF). Η Ελβετία ενημέρωσε τις αρμόδιες αρχές ότι σε δείγματα κύμινου εντοπίστηκαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε ποσοστά σημαντικά υψηλότερα από τα επιτρεπτά όρια.
Δυνητικά σοβαρός ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία
Το εν λόγω προϊόν χαρακτηρίστηκε από τις αρχές ως «δυνητικά σοβαρού κινδύνου». Συγκεκριμένα, τα επίπεδα αιθυλενοξειδίου που ανιχνεύθηκαν έφτασαν τα 0,26 mg/kg, υπερβαίνοντας κατά 160% το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο των 0,1 mg/kg. Παράλληλα, ανιχνεύθηκε και chlorpyrifos σε συγκέντρωση 0,02 mg/kg, δηλαδή διπλάσια από το προβλεπόμενο όριο των 0,01 mg/kg.
Το κύμινο που περιέχει τα παραπάνω φυτοφάρμακα έχει ήδη διατεθεί σε πολλές ευρωπαϊκές αγορές, μεταξύ των οποίων: Ελλάδα, Κύπρος, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Πολωνία, Ισπανία και Ελβετία.
Μέχρι στιγμής, καμία από τις εμπλεκόμενες χώρες δεν έχει εκδώσει επίσημη ανακοίνωση για την απόσυρση του προϊόντος, γεγονός που αποδίδεται στις απαραίτητες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Η αποκάλυψη της εμπορικής ονομασίας αναμένεται τις επόμενες ημέρες.
Τι είναι το αιθυλενοξείδιο – Χρήσεις και κίνδυνοι
Το αιθυλενοξείδιο είναι άχρωμο, εύφλεκτο αέριο με γλυκιά οσμή και ιδιαίτερα δραστική χημική συμπεριφορά. Χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή χημικών ουσιών, αλλά και ως αποστειρωτικό μέσο για ξηρά τρόφιμα και ιατρικά εργαλεία. Στον αγροτικό τομέα, έχει χρησιμοποιηθεί ως φυτοφάρμακο μέσω υποκαπνισμού για την καταπολέμηση εντόμων και μικροοργανισμών σε τρόφιμα.
Ωστόσο, η ικανότητά του να βλάπτει το DNA έχει προκαλέσει έντονες ανησυχίες, καθώς έχει χαρακτηριστεί μεταλλαξιογόνο και καρκινογόνο. Η χρήση του ως φυτοφαρμάκου έχει απαγορευτεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Ινδία παραμένει νόμιμη. Τα μέγιστα επιτρεπτά υπολείμματα στην ΕΕ (βάσει του Κανονισμού 2015/868) για το αιθυλενοξείδιο κυμαίνονται από 0,02 έως 0,1 mg/kg, ανάλογα με την κατηγορία τροφίμου.
Chlorpyrifos: Απαγόρευση λόγω τοξικότητας και επιδράσεων στον εγκέφαλο
Το δεύτερο φυτοφάρμακο που εντοπίστηκε, το chlorpyrifos, έχει απαγορευθεί σε ολόκληρη την ΕΕ από το 2020. Η απόφαση ελήφθη μετά από μελέτες που κατέδειξαν τις πιθανές γονιδιοτοξικές του επιδράσεις καθώς και τη σοβαρή νευροτοξικότητά του, ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο παιδιών και εμβρύων.
Παρά την απαγόρευση, το chlorpyrifos συνεχίζει να εμφανίζεται σε εισαγόμενα προϊόντα, γεγονός που αποδεικνύει ότι η παρακολούθηση μέσω του RASFF παραμένει κρίσιμη.
Οι αρμόδιες αρχές καλούνται να προχωρήσουν άμεσα σε ενδελεχείς ελέγχους και ενδεχομένως σε ανακλήσεις προϊόντων. Μέχρι να δοθούν περισσότερες πληροφορίες, οι καταναλωτές καλούνται να επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή στα προϊόντα κύμινου και να παρακολουθούν τις σχετικές ανακοινώσεις των υγειονομικών φορέων.