Σκηνές ειρηνικής αλλά έντονα συμβολικής αντίστασης εκτυλίχθηκαν το μεσημέρι της Κυριακής στη Βαρκελώνη, όπου εκατοντάδες κάτοικοι διαδήλωσαν ενάντια στις επιπτώσεις του μαζικού τουρισμού, διασχίζοντας τουριστικές περιοχές με νεροπίστολα και πανό.
Η κινητοποίηση είχε στόχο να στείλει μήνυμα για τη σταδιακή μεταμόρφωση της πόλης υπό την πίεση του υπερτουρισμού, αναδεικνύοντας ζητήματα όπως η στέγαση, η αλλαγή στη φυσιογνωμία των γειτονιών και η απώλεια της ποιότητας ζωής για τους μόνιμους κατοίκους.
«Η Βαρκελώνη παραδόθηκε στους τουρίστες. Αυτός είναι ένας αγώνας για να την πάρουμε πίσω», δήλωσε χαρακτηριστικά ο 42χρονος διοικητικός υπάλληλος Αντρέου Μαρτίνεθ, αμέσως μετά από έναν «ψεκασμό» σε ζευγάρι που καθόταν σε τραπέζι καφέ.

Η συγκεκριμένη κινητοποίηση επιχείρησε να αναδείξει τις αρνητικές επιπτώσεις του υπερτουρισμού: την αύξηση των ενοικίων, τη μετατροπή κατοικιών σε τουριστικά καταλύματα, τον εκτοπισμό των κατοίκων και την απώλεια της πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης.
Παρόμοιες διαδηλώσεις έγιναν και στη Μαγιόρκα, όπου περίπου 5.000 άτομα βγήκαν στους δρόμους της Πάλμας φωνάζοντας συνθήματα όπως «Όπου κι αν κοιτάξεις, μόνο τουρίστες». Αρκετοί διαδηλωτές χρησιμοποίησαν νεροπίστολα, ενώ αρκετοί τουρίστες αντιμετώπισαν το σκηνικό με χιούμορ.
Στη Βαρκελώνη, η πορεία έκανε στάση έξω από γνωστό hostel, όπου υπήρξε ένταση: διαδηλωτές χρησιμοποίησαν νεροπίστολα, άναψαν ροζ καπνογόνα και φωτοβολίδες, ενώ ένας εργαζόμενος του καταλύματος φέρεται να έφτυσε διαδηλωτές. Παράλληλα, υπήρξαν καταγγελίες για αυτοκόλλητα με συνθήματα όπως «Τουρίστα, φύγε» και «Αυτοάμυνα των πολιτών» που κολλήθηκαν σε βιτρίνες και πόρτες.

Η Ισπανία, με περίπου 94 εκατομμύρια τουρίστες μέσα στο 2024, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης του υπερτουρισμού. Οι κινητοποιήσεις δεν στρέφονται ενάντια στους επισκέπτες ως άτομα, αλλά στο οικονομικό μοντέλο που, όπως λένε οι κάτοικοι, θυσιάζει βασικές ανάγκες όπως η στέγαση, στο όνομα του τουριστικού κέρδους.
Ο Μαρτίνεθ εξηγεί πως στη γειτονιά του τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 30%, ενώ παραδοσιακά καταστήματα έχουν αντικατασταθεί από μαγαζιά με σουβενίρ και ροφήματα bubble tea.
Σε πολιτικό επίπεδο, η ισπανική κυβέρνηση προσπαθεί να εξισορροπήσει την κοινωνική πίεση με την ανάγκη διατήρησης ενός τομέα που αντιστοιχεί στο 12% του ΑΕΠ της χώρας. Τον περασμένο Μάιο, το κράτος απαίτησε από την Airbnb να αφαιρέσει 66.000 παράνομες αγγελίες. Παράλληλα, η πόλη της Βαρκελώνης έχει ήδη ανακοινώσει πως έως το 2028 θα καταργήσει όλες τις άδειες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
«Το Airbnb πήρε το σπίτι μου», έγραφε ένα από τα πανό των διαδηλωτών. Οι εικόνες από τη διαμαρτυρία δείχνουν ότι, για πολλούς κατοίκους, αυτή η φράση αντικατοπτρίζει πλέον μια δύσκολη καθημερινή πραγματικότητα.
Διαδηλώσεις κατά του υπερτουρισμού έγιναν και στη Λισαβόνα και στη Βενετία. Στην Ιταλική πόλη, ακτιβιστές άπλωσαν πανό μπροστά σε ανακαινισμένα κτίρια όπου, όπως υποστηρίζουν, έχουν εκδιωχθεί οι τελευταίοι ντόπιοι. Ζήτησαν να σταματήσει η οικοδόμηση νέων ξενοδοχείων. Στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας, οι συγκεντρωμένοι χτύπησαν κατσαρόλες και συνέδεσαν άμεσα την κρίση στέγασης με τη μαζική εξάπλωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Ο καθηγητής Τσέμα Εσκόρσα, κάτοικος της Βαρκελώνης, δήλωσε ότι σταμάτησε να χρησιμοποιεί το Airbnb από τις αρχές του 2024, «όχι μόνο εδώ, αλλά παντού, από αρχή αρχής». Η στάση του αντικατοπτρίζει τη μετατόπιση της κοινής γνώμης σε πολλές τουριστικές μητροπόλεις της Ευρώπης.
Οι κάτοικοι δεν ζητούν το τέλος του τουρισμού, αλλά μια νέα ισορροπία. Όπως ανέφερε η Αμερικανίδα τουρίστρια Γουάντα Ντοροζένσκι, η οποία «ψεκάστηκε» με νεροπίστολο από διαδηλωτή. «Αυτό δεν με πειράζει. Καταλαβαίνω πως κάτι πολύ προσωπικό τους πονάει. Ίσως όντως καταστρέφεται κάτι εδώ».
Διαβάστε επίσης:
Αλλάζει ο καιρός: Καταιγίδες και πτώση της θερμοκρασίας για 48 ώρες – Η πρόγνωση για Αττική
Γιώργος Τσίπρας: Αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ με αιχμές – Η επιστολή παραίτησης
Οι καλλιτέχνες που διάλεξαν να τραγουδήσουν στο Ισραήλ και εγκλωβίστηκαν εκεί